Quan điểm sai lầm trong việc dùng thuốc là nguyên nhân gây hại sức khỏe

Mặc dù uống thuốc là phương pháp điều trị bệnh hiệu quả, phổ biến được ưu tiên áp dụng cho bệnh nhân. Tuy nhiên, việc dùng thuốc sai cách sẽ là nguyên nhân dẫn đến hàng loạt các vấn đề khác về sức khỏe. Hãy xem bạn có phải cũng đang mắc phải các sai lầm dưới đây khi uống thuốc hay không?

Dùng thuốc là một việc rất khó và phải rất thận trọng. Thuốc hầu hết là những hóa dược, khi dùng lại hoà vào môi trường sinh hóa, dĩ nhiên sẽ xảy ra những phản ứng với mục đích tốt mang lại lợi ích là chữa bệnh.

Tuy nhiên để thuốc mang lại hiệu quả thì phải dùng thuốc đúng bệnh, đúng thuốc, đúng thể trạng bệnh nhân và đúng cách (nghĩa là cách uống thuốc, cách phối thuốc. liều lượng, thời gian). Việc xảy ra sai sót ở bất kì yếu tố nào cũng dẫn đến việc giảm hiệu quả điều trị, thuốc không phát huy tác dụng, thậm chí nguy hiểm hơn là gây ra các phản ứng ngược lại có hại cho sức khỏe.

Những quan điểm sai lầm về việc uống thuốc

Thuốc không kê đơn có thể dùng tự do

Những loại thuốc không kê đơn như thuốc giảm đau, hạ sốt như acetaminophen (Paracetamol) , các loại thuốc chống viêm không steroid (aspirin, diclofenac, profenic…) đều là các loại thuốc phổ biến được bán rộng rãi tại nhiều tiệm thuốc tây nên trở thành “bạn đồng hành” của mọi người. Dĩ nhiên, một vài triệu chứng đau đầu, đau bụng, đau lưng… ở mức độ nhẹ có thể dùng các loại thuốc trên mà không cần đến bệnh viện vì chúng được đánh giá là an toàn và không gây ra nhiều tác dụng phụ. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng lặp đi lặp lại nhiều lần với mức độ ngày càng nghiêm trọng, bệnh nhân vẫn lạm dụng thuốc để cải thiện cơn đau nhất thời thì vô cùng nguy hiểm. Bạn đang lẩn tránh và thờ ơ với dấu hiệu của sức khỏe vì đó có thể là cảnh báo những bệnh nghiêm trọng hơn. Chưa kể việc dùng những loại thuốc này với liều lượng liên tục trong vài ngày có thể gây tổn thương cho gan. Đặc biệt, những bệnh nhân có tiền sử bệnh gan thì càng nên cẩn trọng khi dùng thuốc, kể cả những loại thuốc thông thường được cho là lành tính.Dùng chung một toa thuốc

Đây là thói quen của rất nhiều người Việt bắt nguồn từ tâm lý tốt, muốn chia sẻ cho nhau những loại thuốc mà bản thân mình thấy tốt, thấy hiệu quả. Tuy nhiên, không phải bệnh giống nhau mà sẽ dùng chung một toa thuốc. Nếu ai cũng có thể tự điều trị dựa vào bệnh lý chung thì có thể chúng ta đã không cần nhiều y bác sĩ đến vậy. Vì sẽ tùy thuộc vào thể trạng bệnh nhân, tiền sử bệnh, tương tác thuốc, các vấn đề dị ứng, … mà bác sĩ sẽ kê toa với các loại thuốc phù hợp để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Thuốc nam, thuốc bắc, thuốc tây đều là thuốc nên phối hợp tự do

Thứ 1 là quan điểm nhiều người bệnh quan niệm thuốc bắc, thuốc nam rất lành tính. Tuy nhiên, do nhận thức của mọi người còn hạn chế nên chưa biết hết tác dụng phụ của các loại thuốc này. Các loại thảo dược không hoàn toàn an toàn 100% như chúng ta vẫn nghĩ. Mỗi loại đều có dược tính và độc tính nhất định. Việc không tìm hiểu kĩ mà tự ý sử dụng theo các bài thuốc gia truyền trong một thời gian dài vô cùng nguy hiểm. Chẳng những không hiệu quả mà còn có thể gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng hơn. Trên thực tế, thời gian vừa qua, đã ghi nhận không ít trường hợp bệnh nhân bị biến chứng nặng (nhiễm toan, suy hô hấp…) do sử dụng các loại thuốc hoàn, tễ được “truyền miệng” để điều trị bệnh mạn tính như tiểu đường, tim mạch.

Thứ 2, chính là suy nghĩ “Thuốc nam, thuốc bắc, thuốc tây đều là thuốc nên phối hợp tự do” lại càng nguy hiểm. Ngay cả các loại thuốc tây còn có nhiều thành phần khác nhau có thể gây xung khắc huống gì là các bài thuốc nam, bắc chưa được xác định thành phần. Việc tự ý dùng phối hợp các loại thuốc cùng lúc sẽ gây ra hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Vì vậy, nếu có dùng, bệnh nhân nên chia khoảng thời gian uống thuốc hợp lý. Đồng thời nên tham khảo ý kiến của bác sĩ khi dùng phối hợp bất kì bài thuốc nào. Và đừng quên chọn mua thảo dược hoặc thuốc đông y tại các cơ sở uy tín.

Tự ý dùng thuốc trong một thời gian dài mà không tái khám

Tình trạng bệnh nhân lười đi tái khám và dùng đi dùng lại một toa thuốc suốt một thời gian dài là tình trạng không hiếm gặp hiện nay. Một bệnh lý có thể có nhiều loại và giai đoạn tiến triển phức tạp khác nhau, nhất là các bệnh mạn tính, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc tối ưu cho tình trạng bệnh của bạn. Việc sử dụng thuốc không phù hợp không những không mang lại hiệu quả trị liệu tốt nhất, mà còn gây ra nhiều tác dụng không mong muốn cũng như làm bệnh nặng thêm, vì kéo dài thời gian điều trị. Đơn thuốc của bác sĩ có khi chỉ kê cho bệnh nhân vài ngày thuốc, có khi lại lên đến cả tháng không chỉ do loại bệnh, mà còn là để bác sĩ theo dõi và tối ưu liệu trình điều trị dựa trên tiến triển bệnh của bạn.

Ví dụ như bệnh nhân đái tháo đường type 2 thường được kê thuốc gliclazide, và như một thói quen, họ sử dụng liên tục không cần tái khám. Tuy nhiên, gliclazide chống chỉ định cho đái tháo đường type 1 và thường chỉ được kê bổ sung cho bệnh nhân type 2 khi quá trình điều trị bằng metformin kết hợp thay đổi lối sống không kiểm soát tốt bệnh. Gliclazide có tác dụng hạ đường huyết khá mạnh ở giai đoạn đầu nhưng nếu dùng lâu năm, quá liều và hạ đường huyết quá mức gây nguy hiểm.

Hoặc với trẻ nhỏ, bạn tự đoán bệnh mà tái sử dụng đơn thuốc cũ cũng vô cùng nguy hiểm. Chưa chắc biểu hiện giống nhau là bệnh giống nhau. Thậm chí ngay cả khi đúng là bệnh cũ thì ở mỗi giai đoạn phát triển của trẻ, cơ thể và liều lượng dùng thuốc cũng khác nhau.

Tự ý bỏ thuốc khi bệnh thuyên giảm

Tự ý bỏ thuốc khi thấy bệnh tình thuyên giảm là một sai lầm không hiếm gặp. Đặc biệt ở những bệnh nhân mãn tính, khi phải sống ngày này qua ngày nọ với hàng tá loại thuốc tiểu đường, huyết áp, tim mạch xem ra rất phiền phức. Nên nhiều người khi thấy bệnh tình thuyên giảm đã tự ý ngưng thuốc. Tuy nhiên, thuốc chỉ mới là cách điều chỉnh các chỉ số ở mức ổn định và chưa khỏi hẳn (Thậm chí với bệnh mãn tính sẽ rất khó để khỏi hẳn mà phải dùng thuốc điều trị lâu dài). Việc tự ý bỏ thuốc sẽ khiến bệnh quay về điểm xuất phát, thậm chí là biến chứng nguy hiểm hơn. Ví dụ như các bệnh tim mạch, huyết áp nếu không kiểm soát có thể là nguy cơ dẫn đến tai biến, đột quỵ.Dĩ nhiên chúng ta không ai muốn cả đời phải sống chung với thuốc. Nếu không bệnh cũng không ai muốn uống thuốc. Nhưng nếu đã phải điều trị bằng thuốc thì nên tuân thủ các nguyên tắc cẩn trọng là trên hết. Việc trang bị kiến thức khi dùng thuốc đúng cách sẽ giúp bạn tăng hiệu quả điều trị, nhanh chóng khỏi bệnh và giảm đến mức tối thiểu những tác dụng phụ không mong muốn.