Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI trong y học đã giúp các bác sĩ được “nối dài tay” trong việc chẩn đoán, xét nghiệm, điều trị bệnh cũng như xây dựng hệ thống quản lý thông minh các dữ liệu cơ sở y tế của bệnh nhân, tiết kiệm chi phí và nhân sự cho ngành y tế quốc gia.
Trí tuệ nhân tạo là gì?
Trí tuệ nhân tạo hay trí thông minh nhân tạo (Artificial intelligence – viết tắt là AI) là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính (Computer science). Là trí tuệ do con người lập trình tạo nên với mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người.
Trí tuệ nhân tạo khác với việc lập trình logic trong các ngôn ngữ lập trình là ở việc ứng dụng các hệ thống học máy (machine learning) để mô phỏng trí tuệ của con người trong các xử lý mà con người làm tốt hơn máy tính.
Trí tuệ nhân tạo ứng dụng trong y học như thế nào?
AI trong hỗ trợ chẩn đoán xét nghiệm
Một chẩn đoán thiếu chính xác là mối đe dọa nghiêm trọng đối với chất lượng và an toàn trong chăm sóc sức khỏe. Công nghệ AI đã bước đầu được sử dụng để cải thiện chất lượng chẩn đoán, đặc biệt là trong phân tích hình ảnh. Phát triển thuật toán để đánh giá tức thì có thể giúp bác sĩ tiết kiệm thời gian đang trong ca phẫu thuật có nguồn thông tin quan trọng, tiết kiệm thời gian đồng nghĩa với việc cứu thêm được nhiều mạng người.
Cụ thể, trong lĩnh vực nội soi tiêu hóa, hiện nay đội ngũ thầy thuốc của Việt Nam mới đáp ứng được khoảng 5-10% nhu cầu. Đó mới chỉ là bác sĩ nội soi, còn làm sao để chẩn đoán đúng được tổn thương thì lại khó hơn rất nhiều và càng thiếu chuyên gia. Để giải quyết vấn đề này, một trong những khuynh hướng mà chúng tôi đang đi là áp dụng AI trong nội soi tiêu hóa. Với một tổn thương trong tiêu hóa, thay vì phải có chuyên gia giàu kinh nghiệm, thậm chí phải làm xét nghiệm tế bào để chẩn đoán… thì AI có thể báo cho thầy thuốc biết luôn tổn thương đó là ung thư hay chỉ là ổ loét, điều đó tạo điều kiện để bác sĩ quyết định sớm hướng điều trị.
Phẫu thuật với sự hỗ trợ từ robot có công nghệ AI
Ứng dụng robot trong phẫu thuật có thể giúp giảm 21% thời gian nằm viện của bệnh nhân. Các cuộc phẫu thuật với sự hỗ trợ của robot còn được xem là có tính “xâm lấn tối thiểu”, vì thế bệnh nhân không cần thời gian để bình phục các vết thương lớn.
Thông qua AI, robot có thể dùng dữ liệu từ các cuộc phẫu thuật trước để thông báo kỹ thuật phẫu thuật mới. Kết quả tích cực là đặc biệt hứa hẹn. Một nghiên cứu thực hiện trên 379 bệnh nhân chỉnh hình cho thấy quy trình với robot có sự hỗ trợ của AI gây ra ít biến chứng hơn gấp năm lần so với các cuộc phẫu thuật chỉ có bác sĩ phẫu thuật.
AI hỗ trợ chẩn đoán lâm sàng
Việc dùng AI để chẩn đoán cho bệnh nhân vẫn còn ở bước đầu, song đã có nhiều ứng dụng thú vị. Nghiên cứu của Đại học Standford thử nghiệm thuật toán AI để phát hiện ung thư da, và nó thực hiện thao tác ở mức như con người. Một hãng phần mềm AI của Đan Mạch thì thử chương trình học sâu bằng cách cho máy tính nghe lỏm khi con người thực hiện các cuộc gọi khẩn. Thuật toán phân tích nội dung người nói, giọng nói, âm thanh nền và phát hiện tim ngừng đập với 93% tỷ lệ thành công, cao hơn so với mức 73% do con người thực hiện.
Các nghiên cứu chỉ ra AI có thể làm tốt hơn con người trong việc xác định di căn ung thư vú. Thủ tướng Anh Theresa May cho hay cuộc cách mạng AI sẽ giúp Cơ quan Y tế Quốc gia Anh (NHS) dự báo những người đang có ung thư giai đoạn đầu, cuối cùng ngăn chặn hàng ngàn ca tử vong liên quan đến ung thư vào năm 2033. Thuật toán kiểm tra hồ sơ y tế, thói quen, thông tin di truyền được gộp lại từ các tổ chức từ thiện y tế.
AI giúp giảm bớt khối lượng công việc và công tác quản trị cơ sở dữ liệu bệnh nhân
Một cách khác mà AI có thể tác động đến chăm sóc sức khỏe là tự động hóa các tác vụ quản trị, giúp bác sĩ, y tá và nhiều nhân viên khác tiết kiệm thời gian xử lý công việc. Công nghệ như chuyển ngữ từ giọng nói sang văn bản có thể giúp sắp xếp kết quả xét nghiệm, kê toa thuốc và viết ghi chú biểu đồ. Một ví dụ về việc sử dụng AI hỗ trợ nhiệm vụ quản lý là quan hệ đối tác giữa IBM và phòng khám Cleveland Clinic. Siêu máy tính Watson của IBM được dùng để khai thác dữ liệu lớn, giúp các bác sĩ cung cấp trải nghiệm điều trị cá nhân hóa và hiệu quả hơn.
Nếu có góp ý nào cần chia sẻ, hãy gửi thư cho chúng tôi qua email: suckhoecongnghe789@gmail.com nhé. Mọi đóng góp của quý bạn đọc luôn có ý nghĩa quan trọng đối với chúng tôi!
Discussion about this post